هنگامی که یک تاجر ورشکسته می‌شود و حکم ورشکستگی او از طریق دادگاه صالح صادر می‌شود نوبت به اجرای حکم ورشکستگی می‌رسد. در این مقاله به نکاتی که باید در خصوص نحوه اجرای این حکم بدانیم می‌پردازیم و آن‌ها را مورد توجه قرار می‌دهیم.

منبع : اجرای حکم ورشکستگی

قانون حاکم بر اجرای حکم ورشکستگی

پیش از بیان هر نکته‌ای باید بیان کنیم که احکام مدنی که مطابق قانون مدنی هستند توسط دادورز اجرا می‌شوند اما حکم ورشکستگی هر چند که یک حکم مدنی است اجرای آن تابع قانون آیین دادرسی مدنی نیست بلکه تابع قانون تجارت می‌باشد. گاهی نیز این امکان وجود دارد که اجرای حکم مربوط بر اساس قانون اداره تصفیه امور ورشکسته باشد که در سال ۱۳۱۸ به تصویب رسیده است. باید بیان کنیم که اگر در محلی که دادگاه صادر کننده حکم ورشکستگی در آن واقع شده باشد اداره تصفیه موجود باشد اجرای حکم ورشکستگی مطابق این قانون پیگیری می‌شود و در غیر این صورت مطابق قانون تجارت است.

توصیه می‌کنیم مقاله قائم مقام تجاری را مطالعه نمایید.

تفاوت قانون تجارت با قانون اداره تصفیه امور ورشکستگی

در قانون تجارت کسی که مسئول اجرای حکم است مدیر تصفیه می‌باشد بر خلاف بحث قانون مدنی که اجرای حکم بر عهده دادورز بود. مدیر تصفیه توسط دادگاه تعیین می‌شود. علاوه بر مدیر تصفیه شخص دیگری به نام عضو ناظر نیز توسط دادگاه تعیین می‌شود. باید بدانیم که اگر دادگاه فراموش کرد که مدیر تصفیه را انتخاب کند پنج روز بعد از صدور حکم فرصت دارد که او را تعیین کند.

نکته حائز اهمیت این جاست که مدیر تصفیه نمی‌تواند خود تاجر باشد. همچنین او نمی‌تواند از بستگان و یا طلبکاران تاجر باشد و کاری که انجام می‌دهد به نوعی یک کار اجرایی محسوب می‌شود. اما کار عضو ناظر این است که بر اعمال مدیر تصفیه نظارت کند. بنابراین مدیر تصفیه موظف است که گزارش کار خود را به عضو ناظر بدهد و عضو ناظر این گزارش را به دادگاه تقدیم کند. حال موقعیتی را تصور کنید که فردی از مدیر تصفیه شکایت داشته باشد. باید بدانیم که در این صورت این فرد باید شکایت خود را به اطلاع عضو ناظر برساند. زمانی که هر دو عضو ناظر و مدیر تصفیه انتخاب شدند پروسه تصفیه آغاز می‌شود.

توصیه می‌کنیم مقاله ورشکستگی به تقلب و تقصیر را مطالعه نمایید.

توصیه می‌کنیم مقاله قرارداد ارفاقی را مطالعه نمایید.

مراحل اجرای حکم ورشکستگی

۱) اولین مرحله‌ای که می‌خواهیم به آن بپردازیم مرحله مهر و موم کردن اموال است و کسی که مسئول این امر است عضو ناظر می‌باشد.

۲) در مرحله دوم یک لیست تهیه می‌شود تحت عنوان لیست اولیه از اموال شخص تاجر ورشکسته که این لیست مستندش دفاتر تاجر و اسناد و مدارکی است که موجود می‌باشد. بنابراین متوجه می‌شویم که در این مرحله هنوز تحقیقی صورت نگرفته است و همچنین به هنگام ورشکستگی شخص تاجر موظف است که دفاتر خود را به دادگاه تحویل دهد.

۳) بعد از تهیه لیست اولیه از اموال نوبت می‌رسد به تهیه لیست اولیه از طلبکاران که این لیست هم بر اساس دفاتر تاجر و اسناد و مدارک موجود تهیه می‌شود. در این مرحله همچنان تحقیق صورت نمی‌گیرد.

۴) بعد از تهیه لیست‌های ذکر شده نوبت به مرحله تحقیق می‌رسد. در واقع در این محل مدیر تصفیه این موضوع را بررسی می‌کند که آیا تاجر اموال دیگری دارد یا خیر. همچنین بررسی می‌کند که آیا طلبکاران دیگری نیز وجود دارد یا خیر. در این مرحله مدیر تصفیه این اختیار را دارد که با بدهکاران به تاجر صلح کند تا از این طریق بتواند دین را زودتر مطالبه نماید.

۵) بعد از مرحله تحقیق مدیر تصفیه یک لیست نهایی از اموال و طلبکاران تاجر ورشکسته تهیه می‌نماید.

۶) در مرحله ششم بحث فروش اموال از طریق مزایده مطرح می‌شود زیرا این امکان وجود ندارد که به طالبکاران تاجر خود مال را بدهیم بلکه باید ابتدا مال را به فروش برسانیم سپس پول حاصل از این فروش را به صندوق دادگستری واگذار کنیم و از این طریق بدهی طلبکاران پرداخت می‌شود.

۷) در مرحله هفتم عملیات تفریغ حساب محقق می‌شود و پولی که حاصل از فروش اموال است میان طلبکاران پخش می‌شود.

۸) پس از پرداخت طلب طلبکاران ختم عملیات تصفیه اعلام می‌گردد.

اعاده اعتبار

در مرحله آخر با اعاده اعتبار روبه‌رو می‌شویم. از زمانی که ختم عملیات تسویه اعلام می‌شود تاجر می‌تواند در اموالش تصرف داشته باشد. اما باید توجه کنیم که تا زمانی که اعاده اعتبار صورت نگیرد او نمی‌تواند تجارت کند. اعاده اعتبار در دو صورت تحقق پیدا می‌کند:

یکی اینکه تاجر کل دیون را پرداخت کند و دیگر این که طلبکاران تاجر به اعاده اعتبار او رضایت دهند.

توصیه می‌کنیم مقاله اعاده اعتبار تاجر ورشکسته را مطالعه نمایید.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص اجرای حکم ورشکستگی، به کانال تلگرام حقوقی وکیل دات کام مراجعه نمایید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی وکیل دات کام نیز آماده‌اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی وکیل دات کام به سوالات شما عزیزان پیرامون اجرای حکم ورشکستگی پاسخ دهند.